درنای سیبری در مازندران تنها ماند

 

 

درنای سیبری با پرهای سفید، پاهای بلند و گردن کشیده و با آوا و رقص با شکوهش نمادی از زیبایی و نگین تالاب ها وزیستگاه پرندگان است که نگاه آدمی را به خود جلب می کند. 
اداره کل محیط زیست مازندران مراسمی به عنوان سومین سال جشن روز درنا را در محل سالن شهدای آموزش و پرورش واقع در روستای ازباران فریدونکنار مازندران برگزار کردکه طبیعی است در چنین مراسمی آدم به یاد تنهایی این زیبای مهاجر بیفتد. سالهاست که این زیبای دوست داشتنی با شروع فصل سرما و آغاز مهاجرت پرندگان از عرض های بالاتر و سرد به محدوده جغرافیایی ایران وارد می شود و به اصطلاح زمستان را درایران می گذراند. بررسی آماری نشان می دهد که در سال های گذشته ۲۰۰ قطعه و درسال ،۱۳۷۵ حدود ۱۰ قطعه از این نوع پرنده زیبا به تالاب ۵ هزار و ۴۰۰ هکتاری فریدونکنار مازندران آمده و پارسال این تعداد به یک جفت رسید. امسال تنها یک درنا همزمان با دیگر پرندگان به این تالاب پرکشید و شاید سال آینده، دیگر هیچ! 
درنای سیبری امسال به تنهایی بازگشت و آیا می توانیم امیدوار باشیم که این پرنده زیبا و نگین تالاب مازندران سلامت بماند و یا در آینده با جفتش باز گردد و دیگر همنوعانش، که همچنان شاهد رقص این پرنده زیبا در تالاب ازباران و سرخرود فریدونکنار مازندران باشیم! 
به راستی درنای سفید سیبری که از پرندگان نادر و تحت حفاظت محیط زیست جهانی است چرا چنین سرنوشتی در تالاب های ما پیدا کرد. 
درنای سیبری یکی از گونه های در معرض خطر انقراض است که در نواحی سیبری وآسیا زیست می کند و دارای ۳ جمعیت غربی، شرقی و مرکزی مستقل است که هر ساله با فرارسیدن فصل پاییز و نامساعد شدن هوا درنواحی سرد سیبری راهی عرض های جغرافیایی پایین تر و زیستگاه های زمستان گذرانی می شوند. 
جمعیت غربی درنای سیبری مهاجر به ایران در گذشته ای نه چندان دور به بیش از ۲۰۰ قطعه می رسید که متاسفانه به دلایل مختلف این تعداد در دهه گذشته به ۱۰ قطعه کاهش یافته است. 
جمعیت شرقی درنای سیبری هزاران کیلومتر دورتر و در شمال شرقی سیبری بدون هیج ارتباطی با دوگونه از جمعیت غربی و مرکزی زادآوری داشته و مناطق زمستان گذرانی این جمعیت نیز در عرض های جنوبی تر و در مسیر شمال به جنوب دریاچه پویانگ چین است. 
جمعیت مرکزی درنای سیبری نیز در تالاب کلادو هند زمستان گذرانی می کنند. براساس آمار کارشناسان محیط زیست استان مازندران جمعیت غربی درنای سیبری از منطقه کناوات روسیه واقع در غرب کوه های اورال به منطقه فریدونکنار مازندران مهاجرت می کنند. درنای سیبری به طور نسبی همه چیز خوار است و با استفاده از منقار بلند و خمیده قادر به بیرون آوردن کرم و لارو حشرات و حتی ریشه و غده گیاهان آبزی است و معمولاعلاقه شدیدی برای استراحت در اراضی غرقابی دارد. 
کرم و لارو حشرات به عنوان مهم ترین غذای مورد نیاز و مصرف درنای سیبری در مرحله پس از خروج تخم است و جوجه درناهای سیبری نیز همزمان با خروج کرم و لارو حشرات به تغذیه از آنها می پردازند. 
درناها از جمله پرندگانی هستند که با توجه به قاعده کلی درشتی اندام و تعداد تخم از گونه های با تعداد اندک (۲ تا ۵ تخم) در لانه و نرخ زادآوری کم به شمار می روند و در بین آنها درنای سیبری با حداکثر ۲ تخم و تبدیل تنها یک تخم به جوجه پایین ترین نرخ رشد را در میان پرندگان دارا هستند. 
براساس نتایج مطالعات، درنای سیبری در ۳ سالگی جفتی برای خود برگزیده و در ۴ و ۵ سالگی قادر به تولید مثل خواهد بود. 
درنای سیبری پس از انتخاب جفت، آشیانه مناسبی بر روی زمین، شناسایی و ساخته و در فاصله ۳ روز تا ۵ روز ۲ تخم می گذارد و با خروج نخستین جوجه ازتخم به همراه جوجه لانه را ترک و جوجه دوم را رها می کنند به همین خاطر است که درنای سیبری همیشه یک جوجه به همراه دارد. درنای سیبری از جمله پرندگانی است که پس از انتخاب جفت تا پایان عمر به هم وفادار بوده و در کنار هم باقی می مانند و از آنها به اصطلاح خانواده یاد می شود. درناها به هنگام زادآوری بشدت قلمرو طلب بوده و رفتارهای آمیزشی را نیز در پایان دوره زیستگاه زمستان گذرانی با رقص و آوای منحصری شروع می کنند.

منبع: روزنامه ایران