مسافر طبیعت

چه ره آورد سفر دارم از این راه دراز؟

مسافر طبیعت

چه ره آورد سفر دارم از این راه دراز؟

ماهی‌ها، راز پیدایش صوت موجودات را برملا کردند

دیرینه‌شناسان با مقایسه سیستم‌های عصبی مهره داران دریافتند که ماهی‌های باستانی اولین تولیدکنندگان صدا در میان دیگر جانوران و پستانداران بودند.

ادامه مطلب ...

فسیلی برای درک حرکت حیوانات از آب به خشکی

فسیل

دانشمندان می گویند فسیل یک ماهی چهارپا بیش از پیش به درک فرآیند تکامل کمک کرده است. هرچند بدن این موجود شبیه به ماهی است اما سر آن بیشتر در خشکی به کار می آید تا در محیط آب.
ادامه مطلب ...

کشف سنگواره دایناسور شناگر صد میلیون ساله در شمال مشهد

در پی کشف بخش‌هایی از فسیل یک دایناسور شناگر در ارتفاعات نزدیک کلات در شمال مشهد، پژوهشگر این طرح آن را یکی از شواهد وجود دریای باستانی تتیس در این منطقه عنوان و از ادامه کاوش‌ها برای کشف سنگواره‌های احتمالی دیگر در منطقه خبر داد.

عبدالمجید موسوی نیا، عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور مشهد در گفت‌وگو با خبرنگار «پژوهشی» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) با بیان این مطلب افزود: در مطالعات میدانی مربوط به رساله دکتری با راهنمایی دکتر علی اصغر آریایی، استاد زمین شناسی در ارتفاعات شمال مشهد به مطالعه آمونیت‌ها به عنوان جانوران دریایی منقرض شده‌ پرداختیم که به ویژه در مزوزوئیک سن دقیق ردیفهای رسوبی را تعیین می‌کنند. وی گفت: در این منطقه، قسمتی از اسکلت شامل مهره‌ای از بدن و استخوان باله دایناسوری را کشف کردیم که به کمک آمونیت‌های اطراف آن، موفق به تعیین سن دایناسور که مربوط به اشکوب آلبین (یکصد میلیون سال پیش) است، شدیم. این دایناسور در محدوده زمانی وسیعی زندگی می‌کرده و حتی در ژوراسیک هم بوده است.

موسوی نیا خاطرنشان کرد: تعیین جنس دایناسور در ایران ممکن نبود و با توجه به این که متخصص در این زمینه در کشورنیست و این، اولین باری بود که چنین قطعاتی از دایناسور پیدا می‌شد، شناسایی آن کار مشکلی بود، اما با راهنمایی دکتر سید امامی، ‌استاد دانشگاه تهران، نمونه‌ها را به دانشگاه مونیخ فرستادیم. البته این نمونه حدود دو سال پیش پیدا شد، اما نمی‌توانستیم آن را اعلام کنیم؛ چون نوع، جنس و سن آن به‌طور دقیق مشخص نشده بود. وی ابراز عقیده کرد: در سالهای گذشته نیز، گزارش‌هایی از اثر پای دایناسور در برخی مناطق ایران اعلام شده بود، اما اولین مورد از اسکلت دایناسور گزارش شده است.

عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور مشهد با اشاره به جنس Plesiosarus این دایناسور اظهار کرد: این دایناسورها، شناگر بوده و در آبهای کم عمق و محیط‌های باتلاقی زندگی می‌کردند و دارای گردنی بلند بوده و شش داشته‌اند.‌ البته پروفسور سید امامی نیز حدود 30 سال قبل، دندانی از این گونه دایناسور را در فلات مرکزی ایران پیدا کرده بود. وی تاکید کرد: وزن این دایناسورها حدود یک تن و در مواردی که اسکلت سالم آنها کشف شده 5/2 تا 3 متر طول داشته و از انواع آمونیتها، ماهی و سایر مهره داران تغذیه می‌کرده‌اند.

موسوی نیا در پایان به ایسنا گفت: این فسیل در رسوبات تحتانی‌ترین زون اشکوب آلبین فوقانی شناسایی شده و مشاهده این گونه می‌تواند به علت وجود دریای قدیمی تتیس در این منطقه بوده باشد و تحقیقات برای یافتن بخشهای دیگر فسیل یا دیگر آثار ادامه دارد اما هنوز علت یافته نشدن چنین فسیل‌هایی در کشور مشخص نشده است، زیرا در دیگر کشورها نیز فسیل دایناسورها در مناطق مرطوب و شرایط یکسانی نظیر بخشهای مرطوب ایران کشف می‌شوند.

منبع: ایسنا

لانه قدیمی ترین حیوانات چهارپا کشف شد

گـروهی از ‌ دیرینه شناسان دانشگاه واشنگتن اعلام کردند که موفق شده‌اند برای اولین بار بقایای ‌فـسـیـلــی پـنــاهـگـاه‌هـای زیـرزمـیـنـی قـدیـمـی تـریـن پستانداران چهارپای روی زمین را در قطب جنوب کشف کنند. ‌در داخل این پناهگاه‌ها بقایایی از این حیوانات وجود ندارد اما هنوز ردپای آنها در هنگام ورود و خروج از این لانه ها دیده ‌می شود. ‌این پناهگاه‌ها مربوط به حیوانات چهارپایی موسوم بـه "تتراپاد" است که در دوره تریاسه در حدود 245 میلیون سال قبل ‌در قطب جنوب می زیسته اند. این دانشمندان در بررسی‌های خود نشان دادند که این فسیل‌ها زمانی شکل گرفته اند که ‌میزان زیادی شن و ماسه از رانش آب به درون غار پناهگاه این حیوانات نفوذ کرده است. محققان با توجه به ویژگی‌های ‌این لانه ها فرض کرده اند که این حیوانات می‌توانند شبیه بـه تـریـنـاکـسودون (Thrinaxodon)، جانوران شبه پستانداری که گوشتخوار و ‌خزنده بوده و از نیاکان پستانداران به شمار می روند، باشند. ‌

 

 

 

 

 

 

منبع: اعتماد ملی

دو گروه ماموت در سیبری ساکن بوده اند

محققان دانمارکی با بررسی DNAبه دست آمده از موهای بقایای ماموتها دریافتند که تمام این جانوران ماقبل تاریخ با هم برابر نبوده اند و حداقل دو خانواده رقیب در سیبری می زیسته اند.
به گزارش خبرگزاری مهر، تیم تحقیقات توماس گیلبرت از دانشگاه کپنهاگ دانمارک با بررسی DNA میتوکندریال به دست آمده از موهای بقایای پنج ماموتی که در زیر یخهای بعضی از مناطق سیبری به دست آمده بودند کشف کردند که در منطقه ای واقع در سیبری به مدت هزاران سال دو خانواده رقیب از ماموتها در کنار هم زندگی می کرده اند. DNA میتوکندریال، میراث ژنتیکی است که از راه مادری به ارث می رسد.
نتایج این تحقیقات که در مجله علمی  آکادمی ملی علوم آمریکا (Pnas) منتشر شده است نشان می دهد که این ماموتها از نظر ریخت شناسی برابر هستند اما از جنبه محتوای DNA در میتوکندریهای سلولها تفاوتهایی میان این دو خانواده از حیوانات ماقبل تاریخ وجود دارد. یکی از این خانواده ها زودتر از دیگر منقرض شده است.
نتایج این کشف حاکی از آن است که این دو گروه از نظر ژنتیکی در حدود یک یا میلیون سال قبل از هم جدا شده اند و یکی از گروهها در حدود 30 هزار بیشتر از گروه دیگر بقا داشته است. به گفته این محققان نابودی زودهنگام یکی از این گروه می تواند به محیط جغرافیایی محل زندگی آنها و یا انتخاب طبیعی مربوط باشد.

کشف موجودات قبل از دایناسورها در قطب جنوب

به گفته دانشمندان، مدتها پیش از دایناسورها، موجودات دیگری در قطب جنوب زندگی می‌کرده‌اند.
روزنامه اینترنتی روسی «ایزوستیا» می‌نویسد:‌ محققان میلیون‌ها سال پس از انقراض دایناسورها، یک تونل زیرزمینی در قطب جنوب یافته‌اند که با وجود سپری شدن این مدت طولانی به خاطر وجود شن در آن، از گزند شسته شدن با آب در امان مانده و هنوز سالم است و آثاری از ناخن حیوانات ناشناخته روی دیواره‌های آن دیده می‌شود.
«کریستینا سیدورا»، دانشمند غارشناس از دانشگاه واشنگتن، معتقد است این تونل یا به موجودی به نام «تریناکسودون» تعلق داشته که از تیره جوندگان بوده یا یکی از مارمولک‌سانان به نام «پروکولوفن» در آن زندگی می‌کرده است. هر دو این حیوانات هم در قطب جنوب و هم در آمریکای جنوبی زندگی می‌کرده‌اند اما دمای هوا در قطب جنوب معتدل‌تر بوده و با دمای فعلی خیلی تفاوت داشته است و علاوه بر این، دمای هوا در تونل از محیط خارج آن، ثابتتر و برای زندگی حیوانات مناسبتر بوده است. به این ترتیب، این موجود با عمری برابر 240 میلیون سال، قدیمی‌ترین نشانه حیات چهارپایان در قطب جنوب به شمار می‌رود. اما خانم «سیدورا» اطمینان دارد که نشانه‌های دیگری هم از حیات در زیر لایه‌های وسیع یخ قطب جنوب وجود دارد.

تکامل شگفت انگیز مغز انسان نسبت به سایر جانداران

نورولوژیستهای انگلیسی در تائید تکامل شگفت انگیز مغز انسان نسبت به مغز سایر جانداران کشف کردند که تنها 50 درصد از پروتئینهای سیناپسی مغز انسان در مهره داران و 25 درصد از آنها در ارگانیسمهای تک سلولی حضور دارند.
به گزارش خبرگزاری مهر، نتایج تحقیقات موسسه " Wellcome Trust Sanger " نشان می دهد تکامل مغز انسان به سوی ساختارهای پیچیده ای پیش رفته است که توانایی بروز رفتارهای بسیار انعطاف پذیری را دارد. این تکامل علاوه براینکه با افزایش تعداد نورونها و اتصالات سیناپسی میان آنها ارتباط دارد به تعداد پروتئینهایی که اتصال سیناپسها را برقرار می کنند نیز بستگی دارد.
این محققان که گزارش یافته های خود را در تازه ترین شماره مجله "نیچر نوروساینس" منتشر کرده اند در این خصوص اظهار داشتند: " بیشتر مطالعات مربوط به تکامل مغز انسان تنها تعداد نورونها را مورد بررسی قرار می داد و تاکنون هیچ تحقیقی به تنوع در ترکیبات مولکولی اتصالات نورونی توجه نکرده بود. ما کشف کردیم که تفاوتهای فاحشی در تعداد پروتئینهای حاضر در اتصالات عصبی میان گونه های مختلف وجود دارد."
نورولوژیستهای انگلیسی در ادامه افزودند: "ما با بررسی 600 پروتئینی که در سیناپسهای پستانداران شناسایی شده اند کشف کردیم که تنها 50 درصد از آنها در سیناپسهای مهره داران و 25 درصد از آنها در ارگانیسمهای تک سلولی بدون مغز حضور دارند. بعضی از این پروتئینها در پیامهای سیناپسی مربوط به حافظه و یادگیری شرکت دارند."
به گفته این دانشمندان، تعداد و پیچیدگی پروتئینهای سیناپسی برای اولین بار در چند میلیارد سال قبل و در جانداران چندسلولی مشاهده شد و موج دوم این پروئینها در مهره داران از حدود 500 میلیون سال قبل وارد شده اند.
 

کشف گونه جدیدی از باکتری در اعماق یخهای قطب شمال

پژوهشگران آمریکایی گونه جدیدی از باکتریهای بسیار کوچک را کشف کردند که از 120 هزار سال قبل در زیر یخهای اقیانوس منجمد شمالی در عمق 3 هزار متری زندگی می کنند.
به گزارش خبرگزاری مهر، محققان دانشگاه ایالت پن گونه جدیدی از یک باکتری بسیار کوچک را کشف کرده اند که بیش از 120 هزار سال است در زیر یخهای اقیانوس منجمد شمالی در گیرنلند در عمق حدود سه هزار متری زیر سطح زندگی می کند. این محققان که نتایج یافته های خود را در کنگره انجمن میکروبیولوژی آمریکا در بوستن نشان داده اند کشف کردند این باکتری بسیار کوچک که Chryseobacterium greenlandensis نام دارد توانایی ویژه ای در زندگی در شرایط دمای پایین، فشار بالا، کمبود اکسیژن و مواد غذایی دارد و به خصوص می تواند برای انجام تحقیقات در خصوص احتمال حیات در محیطهای خاص روی زمین و حتی دیگر سیارات مورد توجه قرار گیرد.
سلول این گونه جدید باکتری به اندازه ای کوچک است که می تواند از فیلترهای معمولی میکروبیولوژیکی عبور کند.
به اعتقاد این دانشمندان، ابعاد بسیار کوچک این باکتری می تواند در خصوص توانایی آن در زندگی در محیطهای یخی و بسیار سرد گرینلند توضیح دهد. محققان آمریکایی برای بررسی این باکتریها سلولهای آنها را از قالبهای یخی جدا کردند که در دمای بسیار پایین و در فقر مواد غذایی و اکسیژن تشکیل شده بودند. سپس این باکتریها را برای انجام آزمایشات ژنتیکی به آزمایشگاه منتقل کردند.
براساس گزارش مجله علمی انجمن میکروبیولوژی آمریکا تاکنون 10 گونه جدید باکتری در یخهای قطبی کشف شده اند. میکروبها تقریبا یک سوم توده های تک سلولی زنده زمین را تشکیل می دهند و تاکنون تنها 8 هزار گونه آنها مورد بررسی دقیق قرار گرفته اند این درحالی است که فرضیه ها نشان می دهد باکتریها باید در حدود سه میلیون گونه باشند.
 

مدل سلولهای اولیه زمین ساخته شد

گروهی از محققان آمریکایی موفق شدند در آزمایشگاه مدل یک سلول اولیه محتوی DNA که توانایی ساخت و کپی برداری را دارد ایجاد کنند. به گزارش خبرگزاری مهر، پژوهشگران دانشگاه هاروارد اعلام کردند که با هدف کشف منشاء حیات موفق شده اند در آزمایشگاه مدلی از یک سلول اولیه محتوی DNA را با توانایی ساختن و کپی کردن بسازند.
نتایج تحقیقات گذشته دانشمندان نشان می دهد که اولین سلولهای بیولوژیکی از حدود 5/3 میلیارد سال قبل روی زمین به وجود آمدند اما تاکنون هیچ اطلاعاتی در خصوص اینکه این سلولها چگونه رشد می کردند و تکثیر می شدند در اختیار نبود. اکنون این دانشمندان روشی را ارائه کردند که با کمک آن می توان حالت حیات و واکنش این سلولها با محیط را مورد بررسی قرار داد.
نتایج این تحقیقات که در مجله علمی "نیچر" منتشر شده است نشان می دهد که غشای این سلول اولیه از اسیدهای چربی ساخته شده است که به ترکیبات شییمایی اجازه می دهد بدون کمک کانالها و پمپهای پروتئینی که در سلولهای تکامل یافته حضور دارند وارد بخش داخلی سلول شوند.
همچنین این سلول برخلاف سلولهای تکامل یافته از آنزیمها برای کپی برداری از DNA استفاده نمی کند. به اعتقاد بعضی از دانشمندان منابع گرمایی قدیمی می توانند در محیطی باشند که اولین مولکولهای "پیش زیستی" احتمالا اسیدهای چرب و اسیدهای آمینه در آن محیط توسعه یافته اند. زمانی که اسیدهای چرب در یک محیط آبی واقع می شوند خود به خود به روشی آرایش می یابند که سر آب دوست آنها با آب پیرامون خود واکنش می دهد و "سر" آب دوست، "میسلها" را تشکیل می دهد. میسل به ذرات مولکولهای متفرق مایعات کلوئیدی گفته می شود. مسیلها برپایه تمرکز ترکیبات شیمایی و pH محیط می توانند به لایه های غشایی و گویچه های بسته تبدیل شوند. محققان آمریکایی از این گویچه ها برای مدلسازی غشای سلولی سلولهای اولیه استفاده کردند.
 

وجود دایناسور در کلات نادر بررسی می‌شود

انتشار خبر کشف فسیل یک دایناسور در کلات نادری مشهد موجب شد تا سازمان میراث فرهنگی و گردشگری استان خراسان رضوی برای بررسی صحت این ماجرا دست به کار شود.

ادامه مطلب ...

ردپای قدیمی ترین انسان روی زمین کشف شد

باستان شناسان موفق شدند قدیمی ترین ردپای انسان را که در حدود 15 میلیون سال قدمت دارد کشف کنند. 
تاکنون قدیمی ترین ردپایی که از انسان کشف شده بود در آفریفا و مربوط به 4 میلیون سال قبل بوده است اما اکنون باستان شناسان بولیوایی موفق شدند ردپایی از انسانی را به دست آوردند که در حدود 15 میلیون سال قدمت دارد. این کشف می تواند اطلاعات منحصر به فردی در خصوص تکامل انسان در اختیار دانشمندان قرار دهد. این ردپا مربوط به پاهای انسانی است که بین 10 تا 15 میلیون سال قبل در فلات آند واقع در منطقه "لا پاز" بولیوی راه می رفته است.
تاکنون قدیمی ترین ردپای انسان در آگوست 2007 به وسیله باستان شناسان مصری در دهکده "سیوا" در مصر کشف شد که در حدود 2 تا 4 میلیون سال قدمت دارد. براساس گزارش خبرگزاری رسمی بولیوی، باستان شناسان و جمعیت شناسان بولیوایی در یک کنفرانس خبری که در وزارت امورخارجه این کشور برگزار شد بخشی از یک سنگ بزرگ به طول سه متر، پهنای یک متر و قطر 30 سانتیمتر را نشان دادند که ردپای واضحی به طول 5/29 سانتیمتر روی آن دیده می شد.
این ردپا مربوط به انسانی به طول یک متر و 70 سانتیمتر و وزن 70 کیلوگرم است. در این خصوص این باستان شناسان اظهار داشتند: "این انسان بین دوره ائوسن و دوران سوم زمین شناسی می زیسته است. در این عصر کوههای آند درحال شکل گیری بوده اند و این ردپا به طور حتم قدیمی ترین ردپایی است که تاکنون از انسان کشف شده است. نوک هریک از پنج انگشت این جای پا به اندازه کافی تنومند و قوی است و این انگشتان به ترتیب صحیح و براساس اندازه همانند چینش انگشتان پای انسانهای مدرن درکنار هم قرار گرفته اند. این چینش انگشتان پا نشان می دهد که این انسان توانایی حرکت قائم روی دوپا را داشته است."

منبع: خبرگزاری مهر

نتایج آخرین تحقیقات در مورد حیات در مریخ

نتایج تحقیقات دانشمندان آمریکایی نشان می دهد آبی که در چند میلیارد سال قبل در سیاره مریخ وجود داشته شورتر از آن حدی بوده است که بتواند از حیاتی مشابه زندگی روی زمین حمایت کند.  سیاره شناسان دانشگاه هاروارد و دانشگاه استونی بروک در تحقیقات خود کشف کردند که حتی در چند میلیارد سال قبل هم که به طور حتم در سیاره سرخ آب وجود داشته است غلظت نمک این آب بیش از حدی بوده است که در روی زمین بتواند حیات را حفظ کند.

بررسیهای اخیر این محققان روی صخره های مریخ که نشانه هایی از حضور آب را در خود دارند و بنابراین منشاء فرضیه هایی در خصوص امکان وجود حیات در این سیاره هستند کشف کردند که میزان نمک این آبها بیش از مقداری بوده است که بتواند میزبان اشکالی از حیات باشد. براساس گزارش آسوشیتدپرس، این سیاره شناسان که نتایج یافته های خود را در مجله "ساینس" منتشر کرده اند در این خصوص اظهار داشتند: "تمام آبهای زمین نمی توانند از حیات حمایت کنند و محدودیت حیات زمینی به شدت به دمای آب، میزان اسیدیته و غلظت نمک آن ارتباط دارد بنابراین درمورد مریخ هم نمی توان با بررسی صخره های تنها یک منطقه در خصوص نبود حیات در این سیاره اظهار نظر کرد."

این دانشمندان با بررسی صخره هایی با قدمت 4 میلیارد سال که کاوشگرهای "روح" و "فرصت" ناسا جمع آوری کرده بودند به این نتایج دست یافتند. اکنون این سیاره شناسان امیدوارند کاوشگر جدید "فونیکس" که به تازگی به قطب شمال مریخ رسیده است به اطلاعات جدیدی در این خصوص دست یابد.
 منبع: خبرگزاری مهر

قبیله ناشناخته در مرز برزیل و پرو

دولت برزیل یکی از معدود قبایل بومی ناشناخته باقی مانده در آمریکای جنوبی را در مرز این کشور با پرو کشف کرده و از آن عکس برداری کرده است. این تصاویر که از یک هواپیما گرفته شده، اعضای این قبیله را نشان می دهد که خود را قرمز رنگ کرده اند و تیر و کمان هایشان را به سمت هواپیما تکان می دهند. دولت برزیل می گوید هدفش این است که از سرزمین این قبیله محافظت کند.
استیون کوری مدیر یکی از سازمان های بین المللی که از قبیله نشینان در سراسر دنیا حمایت می کند می گوید اگر از سرزمین این قبایل محافظت نشود، "به زودی منقرض خواهند شد".

 

 

 

 

 

منبع: بی بی سی

کشف فسیل دایناسور در ایران

عضوهیأت علمی گروه زمین شناسی دانشگاه پیام نور مشهد روز سه شنبه درمصاحبه با واحد مرکزی خبر  گفت: چندی قبل در سفر پژوهشی به ارتفـاعـات کلات برای جمع آوری نمونه هایی از آمونیت ها ، یک نمونه فسیل شامل چند مهره و دنده از دایناسوری در این آمـونیت ها مشـاهده شد که بـا بررسی های انجام شده مشخص شد قدمت آن به 100 میلیون سال قبل یعنی به اواخر دوره کرتاسه (به کسر ک و سکون ر ) باز می گردد .
عبدالمجیدموسوی نیا گفت: این فسیل ها که درمجموع کمتر از10 درصد پیکر دایناسور است برای بررسی و تشخیص دقیق به دانشگاه مـونیخ آلمان ارسال شد و محققان این دانشگاه پس از بـررسـی و تحقیق بـر روی قطعـات کشـف شـده ، این دایناسـور را از نـوع پلسـیو زوروس( plesiosaurus) شناسایی کردند.
وی گفت:تحقیق وبررسی برای کشف دیگر اجزای احتمالی فسیل این دایناسور و یا نمونه های مشابه درمنطقه کلات ادامه دارد.